Naar hoofdinhoud
  1. Home
  2. Onderwijs
  3. Nascholing
  4. Cursusaanbod
  5. Geloof en politiek in een wereld op drift. Academische leeskring rond Oliver O’Donovan

Geloof en politiek in een wereld op drift. Academische leeskring rond Oliver O’Donovan

Schrijf je in

Hoe kun je als predikant geestelijk leidinggeven aan je gemeente in een tijd van geopolitieke spanningen, morele verwarring en groeiende polarisatie? Wat heeft het evangelie te zeggen wanneer de fundamenten van politieke orde en menselijke vrijheid wankelen? En hoe leef je als christen in het Westen – post-christendom, maar niet post-Christus?

In deze leeskring verdiep je je samen met collega’s in het werk van de Britse theoloog en ethicus Oliver O’Donovan. Zijn boeken The Desire of the Nations en The Ways of Judgment vormen de leidraad voor zes bijeenkomsten waarin theologie, actualiteit en gemeentelijke praktijk samenkomen. Je leest en bespreekt kritisch geselecteerde hoofdstukken, krijgt verdieping vanuit inleidingen van deskundigen en past de reflecties en inzichten toe op prediking, gebed en leiderschap. Deze cursus is een unieke kans om je theologisch en geestelijk te laten toerusten voor de publieke dimensie van het predikantschap in onze tijd.

Deze cursus is een samenwerking tussen de Theologische Universiteit Apeldoorn, de Theologische Universiteit Utrecht en de Protestantse Theologische Universiteit.

November 2026: conferentie met O'Donovan!

D.V. 5 en 6 november 2026 organiseren we ook gezamenlijk een tweedaagse conferentie in Apeldoorn over dit onderwerp, waarbij O'Donovan zelf één van de sprekers hoopt te zijn. Deelnemers aan de leeskring worden betrokken bij het programma en kunnen met korting deelnemen. Leeskring en conferentie zijn verder aparte activiteiten: deelname aan de conferentie is geen verplicht onderdeel van de leeskring. Aanmelding voor de conferentie vereist geen deelname aan de leeskring. 

  • Doelgroep

    Predikanten en theologen uit PKN, CGK en NGK die verlangen naar theologische verdieping en toerusting voor geestelijk leiderschap in een veranderende wereldorde.

  • Doelstelling

    Deelnemers verdiepen hun theologisch inzicht in de relatie tussen geloof, autoriteit en politieke orde en worden toegerust voor geestelijk leiderschap in een seculiere en gepolariseerde wereld.

    Leeropbrengst: Na afloop van de cursus

    • Heb je inzicht in O ’Donovans politieke theologie en de theologische betekenis van autoriteit, oordeel, vrijheid en gehoorzaamheid en kun je daar een eigen positie in innemen
    • Kun je theologische reflecties op macht en gezag toepassen in prediking en pastoraat.
    • Kun je de publieke rol van de kerk in een post-Christelijke samenleving verstaan en benoemen.
    • Ben je toegerust voor gesprek en gebed rond actuele geopolitieke thema’s in de gemeente.

  • Competenties

    In deze cursus wordt gewerkt aan de volgende competenties uit het PThU-competentieprofiel gemeentepredikant:

    1. Hermeneutische bekwaamheid
    Je leert O’Donovans teksten methodisch en contextueel te lezen, en ontwikkelt theologisch inzicht in de werking van autoriteit en oordeel in kerk en samenleving.

    2. Academische bekwaamheid
    Je verdiept je in theologische literatuur en leert deze verbinden met actuele maatschappelijke en politieke ontwikkelingen.

    4. Verbindende bekwaamheid
    Je oefent in het leggen van verbanden tussen theologische traditie, dagelijkse praktijk en actuele cultuur in de context van gemeente en samenleving.

    5. Representatieve bekwaamheid
    Je reflecteert op je rol als predikant in publieke en seculiere contexten, en hoe je daarin gezagvol kunt handelen en spreken.

    6. Missionaire bekwaamheid
    Je oefent in het theologisch verwoorden van het evangelie in een pluriforme samenleving en leert omgaan met religieuze en ideologische verschillen.

    8. Homiletische bekwaamheid
    Je verwerft concrete handvatten om politieke-theologische inzichten in je preekpraktijk te integreren en het publieke karakter van het evangelie liturgisch én homiletisch overtuigend over te brengen.

    11. Agogische bekwaamheid
    Je wordt toegerust om gemeenten te begeleiden in theologische bezinning en verandering in een tijd van maatschappelijke ontregeling.

    14. Beroepsethische bekwaamheid
    Je reflecteert op macht, verantwoordelijkheid en gezag in je ambt, en ontwikkelt een ethische oriëntatie op je rol als geestelijk leider.

  • Opzet

    De cursus bestaat uit zes bijeenkomsten, deels fysiek en deels online. Elke bijeenkomst bestaat uit:

    • Lezing en bespreking van geselecteerde hoofdstukken uit O’Donovans werk
    • Theologisch gesprek in groepen
    • Verwerking en toepassing op prediking en gemeentelijk leiderschap
    • Gezamenlijk gebed

    Bij de fysieke bijeenkomsten zal er, naast de docenten, altijd een gastinleider aanwezig zijn, die vanuit zijn/haar eigen expertise op de stof zal reflecteren. Bij de onlinebijeenkomsten is dat niet per se het geval; hier ligt de nadruk meer op gezamenlijke lezing, uitwisseling en toepassing. 

  • Literatuur en voorbereiding

    Voorbereiding:
     Per bijeenkomst lezen van geselecteerde hoofdstukken uit:

    • Oliver O’Donovan, The Desire of the Nations (1996)
    • Oliver O’Donovan, The Ways of Judgment (2003)

    Literatuur:       
    Verplichte literatuur
    Oliver O’Donovan, The Desire of the Nations (1996)
    Oliver O’Donovan, The Ways of Judgment (2005)
    (Geselecteerde hoofdstukken worden vooraf bekendgemaakt.)

    Aanbevolen / optionele literatuur

    • Oliver O’Donovan & Joan Lockwood O’Donovan, Bonds of Imperfection: Christian Politics Past and Present (2004)
    • Oliver O’Donovan, Just War Revisited (2003)
    • Oliver O’Donovan, Resurrection and Moral Order (1986)
    • James K.A. Smith, Awaiting the King: Reforming Public Theology (2017)
    • N.T. Wright & Michael F. Bird, Jezus en de machten (Nederlandse vertaling van Jesus and the Powers) (2024)
    • Rowan Williams, Geloof in de publieke ruimte (Faith in the Public Square)

  • Toetsing

    Van de deelnemers wordt input gevraagd voor het programma van de conferentie. Bij actieve en goed voorbereide deelname aan ten minste vijf sessies wordt het certificaat verstrekt. 

  • Data en locatie

    De bijeenkomsten vinden plaats op de volgende maandagen in 2026 en zijn deels fysiek en deels online.
    Starttijd en eindtijd: van 10.00 tot 12.30 met aansluitend een lunch

    • 9 februari: Utrecht
      Protestantse Theologische Universiteit (PThU)
    • 16 maart: Online
    • 20 april: Apeldoon
      Theologische Universiteit Apeldoorn (TUA)
    • 1 juni: Utrecht
      Theologische Universiteit Utrecht (TUU)
    • 31 augustus: Online
    • 5 oktober: ntb

  • Kosten

    De kosten bedragen €700. Deelnemers ontvangen een factuur van de Protestantse Theologische Universiteit en declareren dat zo mogelijk volgens de mogelijkheden die het eigen kerkgenootschap daarvoor biedt. 

    Protestantse Kerk -  Als je binnen je PE-budget nog recht hebt op vergoeding, dan kun je de kosten van de cursus geheel declareren bij de Landelijke Kerk (PKN) (zo nodig ook vóór betaling). Het declaratieformulier vind je op de website van de PKN, evenals meer uitleg over je budget en de regeling. De informatie en de link naar het formulier staan daar onder de kop ‘Voortgezette nascholing - studiekosten aangestuurd aanbod’.

    Christelijke Gereformeerde Kerken - zie [link naar TUA?]

    Nederlandse Gereformeerde Kerken - zie [link naar TUU] 

  • Studiebelasting

    4 ECTS (112 uur):

    • Zelfstudie/literatuur: 69 uur
    • Verwerken en voorbereiden: 28 uur
    • Bijeenkomsten: 15 uur

  • Docenten

    Docenten:

    • Dr. W.L. Dekker
    • Dr. R.G. den Hertog

    Inleiders:

    • prof. dr. P. H. Vos (PThU)
    • dr. N. den Hertog (TUA)
    • ntb (TUU)
    • dr. Guido de Graaff

  • Inschrijven

    Aanmelden voor de leeskring kan tot 12 december via de button bovenaan de pagina

    Annuleren

    Bij annuleren gelden annuleringsvoorwaarden.