PThU Bijbelblog
- Kerst en midwinterzonnewende – een onmogelijke combinatie?Het is onduidelijk in welke maand Jezus geboren werd. Maar zijn geboorte wordt gevierd aan het einde van de maand december. Dat heeft geen christelijke achtergrond, maar het gaat terug op oeroude seizoensfeesten. Is dat een probleem?
- God almachtig? (blog 2)“Ik geloof in God de Vader, de Almachtige.” Zo begint de bekendste christelijke geloofsbelijdenis. Het klinkt misschien mooi, maar het roept ook veel vragen op. Als God almachtig is, waarom maakt hij dan geen einde aan de ellende? Als God alles kan, waarom gebeuren er dan toch veel afschuwelijke dingen? Wat zegt de Bijbel eigenlijk over Gods almacht? Hierbij de tweede blog over die vraag.
- God almachtig?“Ik geloof in God de Vader, de Almachtige.” Zo begint de bekendste christelijke geloofsbelijdenis. Het klinkt misschien mooi, maar het roept ook veel vragen op. Als God almachtig is, waarom maakt hij dan geen einde aan de ellende? Als God alles kan, waarom gebeuren er dan toch veel afschuwelijke dingen? Wat zegt de Bijbel eigenlijk over Gods almacht? Hierbij de eerste blog over die vraag.
- Jezus en de ethische plichten van de historicusEr bestaan in onze cultuur veel uiteenlopende beelden van Jezus naast elkaar. Tegenwoordig is bij sommigen de “mythische Jezus” erg in trek. Jezus zou eerst een mythische figuur zijn geweest. Pas later maakten zijn volgelingen een persoon van hem die werkelijk bestaan zou hebben. In de evangeliën werd hij van fictieve levensverhalen voorzien. In dit blog betoog ik dat deze bewering ethisch dubieus is, omdat zij in strijd is met fundamentele plichten van iedereen ten opzichte van anderen. Een historicus heeft die plicht ten opzicht van Jezus als mens onder de mensen.
- Heeft bidden zin?Heeft bidden volgens de Bijbel zin? Deze vraag werd aan ons gesteld door een lezer van deze site. Iedereen heeft zich dat weleens afgevraagd: Heeft het wel zin? Bereik je wel iets met bidden? Wij legden de vraag voor aan Professor Gerrit Immink en hij schreef er een verhelderende blog over.
- Even voorstellen: Leviathan!De Leviathan wordt in de Bijbel een paar keer genoemd. Het lijkt daar te gaan om een zeemonster. Maar hoe komt het dat de Leviathan tot op de dag van vandaag zo’n grote symbolische betekenis heeft? Het heeft met angst te maken en de mogelijkheid om die het hoofd te bieden, legt emeritus-professor Bob Becking (Universiteit Utrecht) in deze blog uit.
- Waarom vieren Joden het Wekenfeest?Wie heeft er ooit gehoord van het Wekenfeest? Een bekend feest is het niet, in ieder geval niet bij christenen. Maar het wordt in de Bijbel een paar keer genoemd en joden vieren het nog steeds. Een van onze lezers vroeg naar de betekenis. We zullen zien dat die betekenis verschilt afhankelijk van tijd en context.
- Leidt monotheïsme tot geweld?Er lijkt een directe lijn te zijn tussen de overtuiging dat er maar één god is en intolerantie die leidt tot geweld jegens andersdenkenden. De geschiedenis van christendom en islam geeft alle aanleiding tot die gedachte. Monotheïstische gelovigen kunnen hun gewelddadig gedrag legitimeren op basis van teksten uit Bijbel en Koran. Er zijn echter ook tegenstemmen te vinden in de heilige boeken.
- Hoe kunnen we de drie-eenheid van Vader, Zoon en Geest uitleggen op basis van Bijbelteksten?Veel christenen stellen zich God voor als Vader, Zoon en heilige Geest, en spreken van Gods drie-eenheid. Die term komt nergens in de Bijbel voor. Hoe kunnen we de drie-eenheid uitleggen op basis van Bijbelteksten?
- Wie is mijn naaste? De barmhartige Samaritaan in een ander lichtDe parabels van Jezus horen bij de meest geliefde Bijbelverhalen. Ze lijken eenvoudig en zijn makkelijk te onthouden. Tegelijk is de interpretatie van de meeste gelijkenissen buitengewoon omstreden. Het bekende verhaal van de barmhartige Samaritaan vormt daar geen uitzondering op. Wat zijn de christelijke standaardlezingen van deze gelijkenis? En zijn die wel juist?
- Kun je Jezus tegenkomen?Kun je iets van Jezus zien in je eigen leven? Het antwoord van de muurschilderingen in de oude kerk van Loppersum is duidelijk: Ja, dat kan! Als je maar goed kijkt. In deze speciale zomerblog van Gert van Klinken maken we een kerkhistorische wandeling door Noord-Groningen.
- Waarom heeft God ons mensen gemaakt?Een goede vraag! Gek genoeg wordt er in de Bijbel niet veel over gezegd. Ook in kerken is het geen vraag waar veel over gesproken wordt, misschien juist omdat het zo lastig is om een overtuigend antwoord te vinden. Want is dit niet iets waarover je alleen maar kunt speculeren?
- Laat ons alleen zijn in de liefde? (Hooglied 2:7)Onlangs stond het bijbelboek Hooglied op het oecumenisch leesrooster. Een mooie gelegenheid om de prachtige liefdesteksten uit dit boek te (her)lezen. Veel lezers gebruikten de recent verschenen Bijbel in Gewone Taal. Eén specifieke tekst bleek vragen op te roepen. Het gaat om Hooglied 2:7 (herhaald in 3:5 en 8:4). Lezers verwachtten hier een waarschuwing om het liefdesvuur niet voortijdig aan te jagen. In de BGT lezen ze een uitroep om de liefde alle ruimte te geven. Hoe zit dat? Vertaalster Roelien Smit legt het uit.
- Is er leven na de dood?De grote godsdiensten staan erom bekend dat ze uitgesproken ideeën hebben over hemel en hel en over het oordeel dat over de mens wordt geveld na diens sterven. Hoe kan het dan dat de Bijbel zo terughoudend is als het gaat om het leven na de dood? Het geldt zowel voor het Oude als voor het Nieuwe Testament. En dat is nogal verbazingwekkend. Hoe is die terughoudendheid te verklaren?
- Hoelang duurden de zeven scheppingsdagen?Volgens de Bijbel heeft God de wereld in zes dagen geschapen, en daarna rustte hij uit. Appeltje-eitje, zo'n schepping van de wereld. Als dat verhaal een feitelijke beschrijving van de schepping in de tijd moest zijn, dan doet het denken aan een mooi maar ongeloofwaardig sprookje. We weten tegenwoordig veel over de ouderdom van de aarde, en over het langzame ontstaan van het leven op aarde. Die zes dagen van Gods scheppingswerk staan in schril contrast met de 4,6 miljard jaar dat de aarde volgens huidige inzichten al bestaat. Dat alles in zes dagen scheppen?
- Welke taal sprak Jezus?Welke taal sprak Jezus? Was het Hebreeuws, de taal die de Israëlieten van oudsher spraken en waarin de Tenach (christenen: het Oude Testament) geschreven is? Of Grieks, de taal van het Nieuwe Testament en de algemene omgangstaal in de Grieks-Romeinse wereld, waar Israël in de tijd van Jezus deel van uitmaakte? Of was het Aramees, de joodse omgangstaal in Galilea, de streek in het noorden van Israël waar Jezus opgroeide? Of misschien zelfs nog wat anders? De meningen zijn verdeeld.
- Was Jezus getrouwd?Tegenwoordig krijg je op de vraag of Jezus getrouwd was waarschijnlijk twee soorten antwoorden: óf een nadrukkelijk “Natuurlijk niet!”, óf een reactie in de trant van: “Was hij niet met Maria Magdalena getrouwd dan?” Mijn eigen antwoord luidt: Zeer waarschijnlijk was Jezus niet getrouwd. Ik zal uitleggen op welke overwegingen mijn oordeel gebaseerd is, maar eerst wil ik stilstaan bij twee andere visies die regelmatig opduiken: Jezus was getrouwd met Maria Magdalena. Of: Als Joodse man was Jezus vanzelfsprekend op jonge leeftijd getrouwd, maar we kennen de naam van zijn vrouw niet.
- Wat is er mis met godenbeelden?Hoe halen die cultuurbarbaren het in hun hoofd om die prachtige museumcollecties te vernietigen? Zo reageerde de Westerse pers toen strijders van de Islamitische Staat godenbeelden uit de oude Assyrische hoofdstad Nineve kort en klein sloegen. Archeologen gaven aan dat het ging om cultuurgoed van onschatbare waarde. Maar de vernielers hadden een heldere verklaring: In de Islamitische Staat is er geen plaats voor afgoderij. Waar haalden die vernielers dat idee vandaan? Uit een lange religieuze traditie die begon in het Oude Testament. Is de Bijbel dus intolerant? En staan Bijbel en kunst haaks op elkaar? Nee, het gaat de Bijbel om iets heel anders! De strijders van de Islamitische Staat zouden zich daar eens in moeten verdiepen.