PThU Bijbelblog
Gezocht op:
- Tags:
- grieks
- Theosis – kunnen mensen als God worden?"Wat doet u toch? Wij zijn mensen, net als u!" Zo protesteren Barnabas en Paulus, als de mensen van het Griekse Lystra hen aanzien voor de goden Zeus en Hermes (volgens Handelingen 14:15). Dat is slechts één voorbeeld van een veel breder bijbels verzet tegen al te menselijke goden en al te goddelijke mensen. In dat verzet lijkt de Bijbel anders te zijn dan oud-Griekse teksten. Toch staan in de Bijbel ook teksten die het zo lijken voor te stellen dat wij mensen als God kunnen worden (wat ook wel ‘theosis’ wordt genoemd). Moeten we die teksten anders begrijpen? Of is de Bijbel soms ‘Griekser’ dan we denken?
- NBV21 en de handschriften van het Nieuwe TestamentBijbelwetenschappers werken tegenwoordig veel met speciale computerprogramma’s, waarmee ze woordenboeken, grammatica’s, commentaren, en natuurlijk de bijbelteksten zelf in grondtekstedities en vertalingen snel kunnen oproepen, doorzoeken en vergelijken. Onlangs werd de Nieuwe Bijbelvertaling uit 2021 (NBV21) aan mijn collectie toegevoegd, naast de versie van 2004 die ik al had (NBV 2004). Ik kan nu heel gemakkelijk een overzicht krijgen van de wijzigingen die zijn doorgevoerd.
- Hoe een Hebreeuws woord in de Matthäus-Passion terechtkwamHet viel me een paar jaar geleden opeens op in Bachs Matthäus-Passion: Jezus zegt (of zingt) daar niet ‘Eli, Eli, lema sabachtani?’, maar ‘Eli, Eli, lama asabthani’. Ik vroeg me vooral af waar dat vreemde ‘asabthani’ vandaan kwam. In deze bijdrage maak ik u deelgenoot van het antwoord dat ik op die vraag heb gevonden, en geef ik ook wat verdere achtergronden.
- Blind gelovenHet is een populaire gedachte, binnen en buiten de kerk, dat geloven eigenlijk een vorm van dwaasheid is: een blinde sprong in het diepe, zonder bewijs. Daar lijkt ook de Bijbel aanleiding toe te geven, bijvoorbeeld in de brief 1 Korinthiërs, hoofdstuk 1 en 2. Op basis van een vergelijking met Grieks-Romeinse bronnen ligt een andere conclusie voor de hand: het gaat hier juist om een diepgeworteld en goed gefundeerd geloof.
- Erasmus en het ongelukkige slot van het bijbelboek Openbaring‘Ik verklaar tegenover eenieder die de profetie van dit boek hoort: als iemand er iets aan toevoegt, zal God hem de plagen toevoegen die in dit boek beschreven zijn; en als iemand iets afneemt van wat in het boek van deze profetie staat, zal God hem zijn deel afnemen van de levensboom en van de heilige stad, die in dit boek beschreven zijn.’ (Openbaring 22:18–19, NBV21)
- Wie schreef de brief aan de Hebreeën?Het Nieuwe Testament omvat 27 boeken, met een grote variatie, in genre en in lengte. Er zitten langere evangeliën bij, maar ook brieven van nauwelijks een bladzijde. Meer dan de helft van dat aantal van 27 geldt als de verzameling brieven van Paulus, in vaktaal: het ‘Corpus Paulinum’. Daaronder valt ook de brief aan de Hebreeën. Maar schreef Paulus deze wel?
- Dopen zonder belijdenis. Of ontbreekt er een vers in Handelingen 8?Soms zijn er in oude handschriften van het Nieuwe Testament zinnen toegevoegd die afkomstig zijn uit kerkelijke bijeenkomsten. In Handelingen 8 is een voorbeeld te vinden dat te maken heeft met de doop.
- Vader, Zoon en Geest ingevoegd in de Bijbel?In 1 Johannes 5:7–8 staat volgens veel bijbelvertalingen dat de Vader, het Woord en de Heilige Geest één zijn. Maar in de NBV21 en andere vertalingen staat deze passage alleen in een voetnoot. Kwam dit stukje in de oorspronkelijke versie niet voor?
- Raadselachtig voorbijgaanDeze bijbelblog gaat over een wonderlijk zinnetje midden in een verhaal van Markus: ‘Toen hij zag dat de leerlingen door de hevige tegenwind maar nauwelijks vooruitkwamen, hoe hard ze ook roeiden, liep hij tegen het einde van de nacht over het meer naar hen toe, en hij wilde hen voorbijlopen’ (Markus 6:48 Nieuwe Bijbelvertaling). Jezus heeft de leerlingen per boot vooruitgestuurd, maar gaat hen achterna als hij ziet dat ze het moeilijk hebben. De rest van het verhaal is bekend: als ze hem zien, denken ze dat het een geestverschijning is. Jezus stelt hen gerust, en als hij aan boord klimt gaat de wind liggen.
- Hoofdletters voor God in de Bijbelvertaling?Hoofdletters voor God in de Bijbel? Dus 'Hij', 'Zijn', 'Hem', enzovoort? Sinds bekend is dat in de revisie van de NBV (NBV21) de 'eerbiedshoofdletters’ terug zullen komen, is er nogal wat discussie en ophef over. Waarom is het ook exegetisch geen goed idee?
- Wat maakt het jaar 2016 zo bijzonder?Waarschijnlijk een heleboel dingen, maar in elk geval ook dat de eerste gedrukte editie van het Griekse Nieuwe Testament precies 500 jaar geleden verscheen. Verzorgd door niemand minder dan Erasmus, met een aantal medewerkers, en gedrukt in Bazel, bij Johannes Froben.
- Is de tekst van de Bijbel goed overgeleverd? (deel 2)De Bijbel is een heel oud boek. En dat boek werd ook nog eens vele eeuwen met de hand overgeschreven. Werden daarbij niet veel fouten gemaakt en is de Bijbeltekst die wij nu hebben dan wel goed overgeleverd? Hierbij deel 2 over het Nieuwe Testament.
- God almachtig?“Ik geloof in God de Vader, de Almachtige.” Zo begint de bekendste christelijke geloofsbelijdenis. Het klinkt misschien mooi, maar het roept ook veel vragen op. Als God almachtig is, waarom maakt hij dan geen einde aan de ellende? Als God alles kan, waarom gebeuren er dan toch veel afschuwelijke dingen? Wat zegt de Bijbel eigenlijk over Gods almacht? Hierbij de eerste blog over die vraag.
- Welke taal sprak Jezus?Welke taal sprak Jezus? Was het Hebreeuws, de taal die de Israëlieten van oudsher spraken en waarin de Tenach (christenen: het Oude Testament) geschreven is? Of Grieks, de taal van het Nieuwe Testament en de algemene omgangstaal in de Grieks-Romeinse wereld, waar Israël in de tijd van Jezus deel van uitmaakte? Of was het Aramees, de joodse omgangstaal in Galilea, de streek in het noorden van Israël waar Jezus opgroeide? Of misschien zelfs nog wat anders? De meningen zijn verdeeld.
