PThU nieuws
- Wat blijft er over van de mens als alles God is?Wat betekent het om mens te zijn in een wereld waarin alles met het goddelijke samenvalt? Met die vraag hielden internationale filosofen en theologen zich bezig tijdens een workshop aan de Protestantse Theologische Universiteit op 19 juni. De bijeenkomst ging over een diepe spanning in de Duitse filosofie rond 1800: hoe kunnen we denken over de menselijke persoon binnen een pantheïstisch wereldbeeld – een visie waarin alles één is met God?
- In memoriam: prof. dr. Wim VerboomOns bereikte het bericht dat op 7 juli 2025 prof. dr. Wim Verboom is overleden. Dr. Verboom was vanaf 1994 in Leiden kerkelijk docent Symboliek, Catechetiek en Nederlandse Kerkgeschiedenis aan het voormalig Hervormd Theologisch Wetenschappelijk Instituut, een voorloper van de PThU. Van 2001 tot zijn emeritaat in 2006 was hij bijzonder hoogleraar geschiedenis van het gereformeerd protestantisme namens de Gereformeerde Bond aan de Universiteit van Leiden.
- Twee nieuwe Oud Testamentici voor de PThUDe PThU heeft dr. Robin ten Hoopen en dr. Michael van der Meer benoemd tot universitair docent Oude Testament. Over de voorgenomen benoemingen van het College van Bestuur van de PThU heeft de kleine synode van de Protestantse Kerk in Nederland op vrijdag 27 juni een overeenstemmend besluit genomen. Daarmee is de benoeming definitief. Dr. Robin ten Hoopen en dr. Michael van der Meer vullen samen de ruimte op die binnen de vakgroep Oude Testament was vrijgekomen na de bevordering van dr. Marjo Korpel tot hoogleraar Oude Testament.
- “Soms moet je ook radicaal zijn”Het is niet eenvoudig om zowel uitgesproken christelijk als maatschappelijk relevant te zijn. Je intuïtie volgen in zaken van goed en kwaad leidt niet altijd tot de beste bondgenoten, en wie blijft meebewegen verliest zijn eigenheid. Dat laat de Duitse theoloog Alfred Dedo Müller zien, die in de jaren dertig de dialoog probeerde aan te gaan met het nazisme en daarin spectaculair faalde. Op 30 juni promoveerde Dick Schinkelshoek op zijn onderzoek naar deze theoloog.
- René de Reuver start als onderzoeker en gastdocent bij de PThURené de Reuver start per 1 september als gastdocent en geassocieerd onderzoeker bij de Protestantse Theologische Universiteit (PThU). Zijn onderzoek en gastlezingen richten zich op toekomstgericht kerk-zijn en de theologische actualiteit van het werk van Gerrit de Kruijf. De huidige scriba van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) verheugt zich erop om na zijn ambtsperiode bij de PThU zijn jarenlange ervaring te kunnen delen met collega’s – “en collega’s-in-spe”.
- De overvloed ontdekt: Samuel Wells in NederlandKerk zijn vanuit overvloed was het thema van de studiedag op 19 juni met de Londense theoloog Samuel Wells. Al tijdens de dag was te merken wat het doet als je focus verschuift van tekort naar overvloed: dankbaar en verwonderd werden vele zegeningen geteld, ontdekt en gedeeld. De studiedag was een samenwerking van de Theologische Universiteit Utrecht en de Protestantse Theologische Universiteit en ook dat werd mooi zichtbaar in de kerkelijke breedte van de aanwezigen en de onverwachte ontmoetingen die daaruit ontstonden.
- De kunst van het elkaar tevoorschijn luisterenIn een samenleving waarin meningsverschillen gemakkelijk verharden, groeit de noodzaak tot een ander soort gesprek. Een gesprek waarin verstaan worden belangrijker is dan gelijk krijgen. Een gesprek waarin verschillen niet worden weggemasseerd, maar ook niet tot breuk hoeven te leiden. De Protestantse Theologische Universiteit is oefenplaats voor zo’n gesprek. Niet alleen in collegezalen, maar ook in de ontmoetingsruimte, in de kapel, tussen studenten onderling, en in de stille aandacht van het luisteren. Wim Vermeulen, academiepastor aan de PThU, ziet het van dichtbij.
- “Historisch besef verrijkt ons”Wat is de rol van kerkgeschiedenis in de theologie van vandaag? Voor Fred van Lieburg, recent benoemd tot gasthoogleraar aan de PThU, is het antwoord helder: “Begrijpen is verzoenen.” Vanuit zijn diepe verbondenheid met de geschiedenis van de Protestantse Kerk in Nederland wil hij studenten, onderzoekers en kerkmensen helpen om hun eigen verleden beter te begrijpen – en daarmee ook hun plaats in het heden.
- “Eten is een geloofsdaad”Als tienjarige vroeg Cees Stavleu eens aan zijn vader: Waarom eten wij varkensvlees, terwijl dat volgens de Bijbel niet mag? Geen varkensvlees eten schijnt gezonder te zijn, antwoordde zijn vader. Dat was voldoende als tienjarige, maar nadat Cees in zijn loopbaan meer in aanraking kwam met voedsel, besloot hij verder onderzoek te doen. Hij promoveert vandaag op zijn onderzoek naar de voedselwetten uit Leviticus.
- “Het vermogen tot trauma is universeel”Calvin Ullrich leeft al tijden met een gevoel van onrust. Onrust omwille van de natuur, om precies te zijn. Terwijl de ene ecologische crisis na de andere zich aandiende, bleef Ullrich terugkomen op dezelfde vraag: kijken we eigenlijk wel op de juiste manier naar onze relatie met de natuur? In zijn lezing in juni betoogde hij dat dat niet zo is – en dat we één cruciale stap moeten zetten.
- De 'theologische jood' achter ons laten"In deze rede wil ik u meenemen op een tijdreis door anti-joodse stereotypen in de christelijke interpretatietraditie van de Bijbel," zei Lieve Teugels vandaag in haar rede ter gelegenheid van haar benoeming tot hoogleraar Judaïca. "We beginnen in de Oudheid en gaan dan snel door naar de Middeleeuwen en vandaar naar de Reformatie." De rede is nu te downloaden van onze website.
- “Uiteindelijk is het een verstaan – dat is wat me drijft”Hoewel Willem Smelik zich op aanstekelijk enthousiaste manier bezighoudt met Hebreeuwse, Aramese en vroegchristelijke teksten, zijn het niet alleen de teksten die hem boeien. Het is ook wat er achter de teksten schuilgaat – en hoe je via vertaling en hertaling uit oude bronnen ineens frisse inzichten kan opdoen. “Uiteindelijk is het een verstaan,” zegt hij, “dat is wat me drijft: een verstaan van teksten.” Als gasthoogleraar Semitische talen bij de PThU, waar hij mede betrokken zal zijn bij de ontwikkeling van lesmateriaal, hoopt hij dat bij studenten over te brengen.
- “Mensdier onder de dieren”Wat betekent het om niet boven, maar naast andere wezens te leven? Op 6 mei was schrijver en tuinder Mariken Heitman te gast bij de Protestantse Theologische Universiteit, op uitnodiging van het project Grond. In haar lezing Het mysterie van de tuin nam ze de aanwezigen mee in het ontstaan van haar nieuwste boek, De mierenkaravaan. Een boek dat wortelt in persoonlijke ervaringen – zoals een ontmoeting met een haas en haar diagnose van multiple sclerose – en dat uitgroeide tot een diepzinnige overweging over onderlinge verbondenheid tussen mens en niet-mens. Heitman is al langer in gesprek met team Grond over een nieuwe taal voor onze relatie met de grond. Deze avond gaf nieuwe woorden aan die zoektocht.
- Beurs toegekend aan conferentie over kerk en slavernijDe Protestantse Theologische Universiteit (PThU) heeft een primeur: voor het eerst is een onderzoeker van de instelling onderscheiden met een KNAW Early Career Partnership. Theoloog en onderzoeker Martijn Stoutjesdijk ontvangt deze prestigieuze erkenning én een beurs van € 10.000 ten behoeve van de conferentie ‘Christianity and Slavery in the Dutch Caribbean Islands, Surinam, and the Netherlands’ die in november 2025 georganiseerd wordt op Curaçao door het onderzoeksproject Kerk en Slavernij (www.kerkenslavernij.nl).
- De hand van God: een beeld dat ertoe doet"Het spreken over Gods hand blijft ingewikkeld," zei Marjo Korpel vandaag tijdens de rede ter gelegenheid van haar benoeming tot hoogleraar Oude Testament. "Gods hand in de geschiedenis zegt sommigen niets, of wordt afgedaan als naïef geloof, anderzijds is het voor velen, gelovig of ongelovig, een beeld dat ertoe doet." De volledige rede is te downloaden van onze website.
- Aan tafel in het licht van het kruisEen tafel, een maaltijd, een kaars: tekenen van gemeenschap in een kerk die weigert weg te kijken. Tijdens de bijeenkomst 'Aan tafel in het kerkasiel' in Kampen ontmoetten theologische reflectie en innerlijke bewogenheid elkaar in een viering van het grote feest van de toekomst waar iedereen tot z’n recht komt.
- “Achter de teksten en de schepping staat de Schepper”Een wereld waarin alles in relatie staat tot God; dat is de houding die Aza Goudriaan de komende jaren gaat onderzoeken bij de PThU. In de zeventiende eeuw was het theoloog Gisbertus Voetius die deze houding op fascinerende manier beschreef. Hij is dan ook de sleutelfiguur binnen het onderzoek van Aza als nieuwe hoogleraar Wetenschap & Vroomheid. Heel toepasselijk, zo dichtbij het Voetius-herdenkingsjaar 2026.
- Lintje voor PThU emeritus hoogleraar dr. Leo KoffemanDr. Leo Koffeman, emeritus hoogleraar Kerkrecht aan de PThU, buitengewoon hoogleraar Kerkrecht aan de Universiteit van Pretoria, en buitengewoon hoogleraar Systematische Theologie en Ecclesiologie aan de Universiteit van Stellenbosch, ontving op vrijdag 25 april in zijn woonplaats Amersfoort een koninklijke onderscheiding. Hij is benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
- Koninklijke onderscheiding voor PThU-hoogleraar Theo BoerDr. Theo A. Boer, hoogleraar ethiek van de gezondheidszorg aan de PThU, ontving vandaag in de gemeente Houten een koninklijke onderscheiding. Hij is benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.
- Prof. dr. Willem Smelik benoemd tot gasthoogleraarDe Protestantse Theologische Universiteit (PThU) versterkt haar jarenlange traditie van aandacht voor de talen en culturen van de wereld waarin de Bijbel is ontstaan. Het college van bestuur heeft prof. dr. Willem Smelik benoemd tot gasthoogleraar. In eerste instantie zal hij aandacht besteden aan de vernieuwing van het onderwijs in Bijbels Hebreeuws voor premaster- en bachelor-studenten.
