Naar hoofdinhoud

41e Internationale Barth Conferentie

16 t/m 18 maart 2026

Het is inmiddels ruim negentig jaar geleden dat Karl Barth de term 'theologische existentie' introduceerde: een betrokkenheid-met-huid-en-haar van iedere theoloog op God zelf, en op het goddelijke woord. Het was de kern van Barth's werk en is nu het onderwerp van de 41e Internationale Barth Conferentie: “Theologische Existenz Heute” – vandaag.

Over de conferentie

In een bevlogen pamflet richtte Karl Barth zich in 1933 tot de Duitse kerk en de Duitse theologen met de boodschap dat het er nu slechts om ging theologie te bedrijven, en niets dan theologie; dat het nu van het grootste belang was om over God te spreken en gehoorzaam te zijn aan niets anders dan deze opdracht: de ene God van het Oude en Nieuwe Testament als de enige Heer te laten gelden. In de precair-politieke omstandigheden van die tijd moest dit de houding van de kerk bepalen; het moest ook de persoonlijke verantwoordelijkheid zijn — theologisch en professioneel — van iedere theoloog, hun allesomvattende 'drijfveer'. (En welke christen is geen theoloog?)

Een dertigtal jaren later gebruikte Barth de term 'theologische existentie' opnieuw, ditmaal in zijn afscheidscolleges aan de Universiteit van Bazel. De nadruk lag nu op het geloofsleven van de theoloog. Wat drijft ons om te allen tijde theoloog te zijn, om ons volledig in te zetten voor de zaak van de theologie? Zijn antwoord: verwondering, betrokkenheid, toewijding. Deze persoonlijke toewijding van iedere theoloog aan het onderwerp van de theologie – God zelf, en het goddelijk Woord – vormt de grote vooronderstelling van Barths theologie, ook al wordt die niet altijd expliciet gemaakt. Het lijkt de moeite waard deze vooronderstelling nader te onderzoeken.

In een tijd waarin een theologische existentie binnen de academie en de samenleving niet langer vanzelfsprekend klinkt – en waarin kerk en politiek een gecompliceerde, gepolariseerde relatie hebben – is het waardevol om terug te keren naar de fundamentele vraag: wat betekent theologische existentie vandaag? Wat vraagt zij van kerkelijk leiderschap, en van theologische opleiding?

Deze conferentie wordt georganiseerd door Katja Tolstaja (VU), Niels den Hertog (TUA), Marco Visser en Edward van ’t Slot (beiden PThU)

Praktisch

  • Datum: 16-18 maart 2026
  • Locatie: PThU Utrecht, Janskerkhof 12

Aanmelden

Het is nog niet mogelijk om u aan te melden voor deze conferentie. Zodra de aanmeldformulieren beschikbaar komen, kunt u zich aanmelden via de knop op deze pagina.