Het werk van Uw handen: over lichaam, schepping en liturgie

Er bestaat geen sterkere verwijzing naar wie we zijn als mens dan ons lichaam. Wij worden onszelf in en soms ‘ondanks’ ons lichaam. De Bijbel spreekt over de mens als een eenheid van lichaam en ziel of geest. Het is in ons lichaam dat God ons wil komen vinden en heel maken. Dat is de betekenis van Jezus, in wie ‘het Woord is vlees geworden’ (Joh 1,14). Precies dit viert de liturgie, met de sacramenten als duidelijkste tekenen: God heeft de hele mens op het oog, de mens die onlosmakelijk verbonden is met anderen en met de gehele schepping.

De hele geschiedenis door bleek het een profetisch inzicht, van de vroegchristelijke gnosis tot op vandaag. Terwijl het lichaam en onze planeet soms instrumenteel benaderd worden, maakt de liturgie ons gevoelig voor de waardigheid ervan en voor Gods zorgzame, scheppende hand. In de liturgie worden we een priesterlijk volk dat de schepping dankend en zegenend ontvangt en weer aan de Gever opdraagt.

De liturgie legt het niet uit, maar toont het. We ondervinden ‘aan den lijve’ hoe wij op weg zijn naar God en hoe Hij naar ons toekomt. We verplaatsen ons, zoals we ook kijken, horen, zingen, ruiken, smaken, aanraken en geënt worden op de kosmische tijd. Liturgie is fysiek, materieel en zintuigelijk. Kortom, ze is ‘de handeling van een lichaam’ (P. De Clerck).

Tijdens dit 68ste Liturgisch congres verdiepen we ons in de rol en betekenis van ons lichaam en in onze verbondenheid met de schepping.

• Welke tegendraadse maar bevrijdende boodschap weerklinkt in de liturgie?
• Hoe kunnen we meer liturgie vieren vanuit ons lichaam?
• En wat als dat lichaam een ernstige beperking heeft, ziek is, of gestorven is?
• We benaderen het thema vanuit diverse hoeken. Zo is er een spreekster uit de orthodoxie en ook uit een protestantse kerk horen we een stem.
• We verkennen de paaswake als voorbeeld bij uitstek waar lichaam, schepping en zintuiglijkheid voluit aan bod komen.
• We gaan ook na hoe dit alles aansluit bij het ecologische visioen dat paus Franciscus ons voorhoudt.

Het congres is niet bedoeld voor specialisten, maar richt zich tot allen die een rol opnemen in de liturgie of er zich in interesseren. Er zijn lezingen, gesprek in kleinere groepen, samenzang, gebed, kansen tot verbroedering, een boekenaanbod ...

Je kan deelnemen voor de twee volle dagen of voor één dag. Het is ook mogelijk al op zondagavond aan te komen in de Duinse Polders.

De organisatie is in handen van de werkgroep ‘Liturgisch congres’ van de Interdiocesane Commissie voor Liturgie (ICL) i.s.m. CCV – Christelijke Cultuur Vandaag.

Programma

Maandag 13 november

(07.30 u. Ochtendgebed met wie er al van zondagavond is, met aansluitend ontbijt)
09.15 u. Onthaal met koffie
10.00 u. Opening van het congres
10.15 u. De mens in Gods schepping (Dieter Van Belle)
11.15 u. Pauze
11.30 u. Ons lichaam in de liturgie (Birger Dassonneville)
12.30 u. Middaggebed
12.45 u. Middagmaal
14.30 u. Uitdieping in deelgroepen
15.45 u. Koffiepauze
16.15 u. De paaswake: het begin van de nieuwe schepping vieren (Duco Vollebregt)
18.00 u. Avondmaal
19.30 u. Het lichaam als klankkast. Bewust ademen en gezond zingen (Dorine Mortelmans)

Dinsdag 14 november

07.30 u. Eucharistieviering
08.30 u. Ontbijt
09.45 u. Lichaam en liturgie in de protestantse kerken (Arjan Plaisier)
11.00 u. Koffiepauze
11.30 u. Lichaam en liturgie in de orthodoxie (Judith Hermans)
12.30 u. Middaggebed
12.45 u. Middagmaal
14.15 u. Lezing naar keuze:

• Liturgie vieren met mensen met een beperking (Dorien Veltens)
• Het kwetsbare lichaam. Getuigenis vanuit het ziekenhuis (Katrien Gijbels)
• Het gestorven lichaam. Getuigenis vanuit de uitvaartpastoraal (Jürgen François)

15.30 u. Korte pauze
15.40 u. Het integraal-ecologische visioen van paus Franciscus (Johan De Tavernier)
16.30 u. Slot en aansluitend koffie voor wie wil